Tạp văn: MỘT
TAY NÂNG CẢ MẶT TRỜI
Tựa đề “Một tay nâng cả mặt trời” trích trong cặp câu “Một tay nâng cả mặt trời/ Hai chân đạp đất
viết lời cho ai” của nhà văn Hồ Tĩnh Tâm xúc cảm tấm ảnh phụ nữ đứng trước
biển Nha Trang. Như một lời nhắn nhủ. Người trong tấm ảnh ấy chẳng ai xa lạ-
chị là hội viên Chi hội Văn học của Hội Văn học Nghệ thuật Bình Định tham gia
Trại Sáng tác tháng 3. 2019 tại Nhà Sáng tác Nha Trang.
1.Bình
minh trên biển Nha Trang:
Trong những ngày cuối tháng hai âm lịch, nước
biển rút dần ra khơi, lô nhô những tảng đá phủ đầy một màu biếc xanh ngỡ ngàng
dưới ánh trời lựng đỏ. Người ta bảo đó là mùa phồn sinh loài tảo biển. Đặc biệt
là chùm nho biển bám dày đặc chen lấn cả chùm rêu ấy. Và sáng nào cũng vậy,
ngoài những chiếc thuyền thúng chứa đầy nho biển cứ lần lượt vào bờ., một số ít
đi hái vội về rửa sạch dành ăn tươi, nấu canh. Bên cạnh những người tranh thủ
gặt hái của biển trời ban tặng, phía bãi trên cát trắng mượt mà lại thu hút bao
nhiêu cánh tay sải dài trên mặt nước, rồi thỏa thích ngụp lặn,… kì cọ bụi trần
của hôm qua còn bám lại.

Hướng về biển
đông, tầm nhìn không vướng, cũng là cơ hội cho hai nhiếp ảnh Đào Phan Minh Cần
và Hồ Ngọc Đan săn những tấm hình đẹp nhất. Cũng là dịp cho Nguyễn Đình Lữ- mĩ thuật điêu khắc và Nguyễn Xuân
Quang- mĩ thuật hội họa thể hiện hết mình. Cho đến khi mùng bảy nước nhảy
lên bờ, xóa hết vết chân du khách trầm trồ về những phiến đá lô nhô, bãi cát ngổn
ngang bao nhiêu là rong tảo phơi mình đớn đau bị dẫm đạp, cuốn mình theo nắng
gió, chờ bàn tay công nhân môi trường gom nhặt hóa thân.
Tôi cũng hòa vào dòng người bình minh trên
biển. Đưa tay hái một chùm nho bám trong kẻ đá. Rửa sạch từng trái nhỏ, đưa vào
miệng, nhai thử. Vị mặn. Không mặn sao được. Lớn lên trong biển. Con người cũng
vậy. Dựa vào biển, bởi biển nuôi sống con người. Một hạt muối trắng bé nhỏ thường
ngày ta dùng cũng được sinh ra từ biển kia mà. Thiếu muối con người làm sao sống
được, họ phải bảo vệ và giữ gìn biển khơi.
2.Quanh
thềm nhà sáng tác:
Dọc đường biển hoa trúc đào sắc hồng khả
ái. Một tách trà nóng bên cạnh Hòn Chồng cùng bạn Ca Dao NT mới gặp nơi quán nhỏ
đón bình minh, mới thấy cảnh biển Nha Trang mình đã thu hút khách du lịch như
thế nào. Tháp Bà Ponagar cổ kính của vương quốc cổ Chăm Pa cũng là điểm nhấn
không thể không dừng chân. Về tín ngưỡng tâm linh “Trong tháp Chính, đặt tượng thờ nữ thần Ponagar. Theo bia ký, năm 918 tượng
thờ được tạc bằng vàng, nhưng năm 950 bức tượng bị quân Khơme cướp đi. Mười lăm
năm sau, tức năm 965 vua Sri Jaya Indravaman cho dựng lại pho tượng bằng đá như
hiện nay, người Chăm tiếp tục thờ phụng Nữ thần. Đầu thế kỷ XX, người Pháp đã lấy
đi đầu tượng và 02 tay… Hiện nay đầu pho tượng Mẫu được phục chế bằng gỗ”(Hoàng
Quý). Còn tôi liều mình xin được một lần hóa thân vào tượng đá nữ thần(trong
phòng trưng bày) đã vào tầm ngắm của Thiên Nga So Zuôn, người bạn văn cùng hội.

Cũng
ngày hôm ấy, 8.3.2019, những cành hồng thơm hơn từ nhà văn trưởng đoàn Trần
Quang Khanh ưu ái tặng cho hai nữ. Một bữa tiệc nho nhỏ ấm áp không khí gia
đình nhà thơ Như Hoài- Khánh Hòa hiếu khách cùng các bạn Dương Đăng Huệ, Hồng
Đào, Đào Hoài (Ninh Thuận), Kiều Phương (Sài Gòn)… rộn rã tiếng cười còn đọng lại,
lưu trong cảm xúc nhà văn Nguyễn Hữu Duyên, Ngô Văn Cư,… tiếp tục hành trình
vãng cảnh Chùa đất sét (Khánh Vĩnh), tham gia giao lưu giới thiệu ra mắt tác phẩm
của một bạn thơ Khánh Hòa được nghe kể lại.
Tôi mang quà kỉ niệm trên từng trang
sách Lão già mê đọc truyện tình (Luis Sepulveda) kể về cuộc sống trước bao biến động
bên dòng Amazon kì vĩ mà Nhà thơ, Tiến sĩ Lê Nhật Ký cùng đoàn đã tặng. Một tập
Làm sao mưa thôi bay, thơ của Ca Dao
NT ngọt ngào sâu lắng. Và Bên kia đường
chân trời- Thơ và bình của Ngọc Thiên Hoa Nha Trang nâng tầm nhận thức thi
ca.
3.Hạt gạo nhân dân, con người đất
nước
Hạt
gạo nhân dân đã nuôi dưỡng chúng tôi trong hai tuần nơi Nhà Sáng tác Nha Trang.
Có thể nói đây là lần thứ hai sau hai năm đợt trại Liên hiệp các Hội VHNT khu vực
duyên hải miền trung, tôi có mặt nơi này. Tiếng hát nhạc sĩ Dương Viết Hòa, Trần
Minh Phúc hòa âm viết về nắng gió Nha Trang, gặp gỡ KTV Lan Phương cho bữa cơm
đạm bạc càng ngon miệng hơn, nhà thơ Đào Viết Bửu không đọc thơ tình lại hào hứng
ca khúc thuở còn là sinh viên, riêng Khổng Vĩnh Nguyên là cả một Trường ca Nha Trang ngày trở lại. Cây bút nghiên cứu
văn học dân gian như Lê Nhật Ký, lặn lội đó đây sưu tầm nét đẹp đời sống con người
mọi vùng miền. Một Yang Danh, Thiên Nga So Zuôn mang vẻ đẹp người Ba Na miệt
mài về phong tục tập quán nơi núi rừng Bình Định.

Mười lăm con người đất nước về dự trại
sáng tác lưu lại những gì?... Họ ăn hạt gạo ắt viết về hạt gạo, về người nông
dân làm ra hạt lúa, về cánh đồng quê hương, về người bảo vệ đất nước, về sự đùm
bọc sẻ chia, về cái thiện thắng cái ác, về công bằng bác ái, về bình đẳng giới,...
Họ mặc chiếc áo đẹp ắt phải viết về người thợ trong nhà máy, về con tằm nhả tơ.
Qua chắt lọc hạt giống, cái đẹp sẽ được chăm chút nâng niu, sẽ được sinh sôi nẩy
nở. Ta, tay nâng mặt trời, nâng ánh sáng sự sống con người bất diệt. Hai chân đạp
đất, điểm tựa vững chắc trụ giữa trần gian. Ơn hạt gạo nhân dân ta viết về nhân
dân và đất nước. Là viết lời tri ân, nhịp đập từ trái tim ta vậy. Yêu lắm mùa
nho tảo nơi biển kia cũng chỉ xuất hiện một lần trong năm dâng vẻ đẹp cho đời./.
12.03.2019/ Nguyễn Thị Phụng.