Đọc tập thơ Thức
của Bạch Xuân Lộc
SẮC HƯƠNG GÓP NHẶT NÊN
ĐỜI
Sắc hương góp nhặt nên đời
Mốt mai mây trắng ngang trời
lênh đênh...
Đó là cảm xúc đề từ khi đọc tập thơ Thức
của Bạch Xuân Lộc.
Khởi nguồn từ trái tim yêu làng chài,
nơi anh cất tiếng khóc chào đời, trên chiếc nôi cánh võng đong đưa con sóng bên
Bãi nồm Nhơn Lý. Quả thật, cái khát khao tĩnh lặng rất tự nhiên, nhưng sóng mãi
ngàn năm yêu bờ, có chăng là sự nghịch lí. Với thi nhân, đến bao giờ chọn mặt gửi
vàng. Cái vàng xuất phát từ chân thiện mĩ đã làm nên cốt cách một Bạch Xuân Lộc
với 99 bài thơ đa thể loại, đa phong cách. Tập trung vẫn là câu chữ mộc mạc
chân chất, cộng vào cảm xúc phóng khoáng con người sông nước ăn sóng nói gió, vật
lộn với gian nan vất vả, khó khăn cực nhọc mà ngàn đời dân chài chịu đựng, đã
nuôi dưỡng tâm hồn anh, cho ta trân quý tác giả trọng ý không cưỡng từ khi thi
tứ bật lên, lúc cô đơn tìm về, trong lời Tự tình* tha thiết:
“Muốn ngồi một chút với một tôi,
Không gian yên tĩnh vắng
lâu rồi,
Vị cà phê đắng như
màu đá,
Hương thời gian và
gió buông lơi...”
Cô đơn bầu bạn, trêu ngươi, thách thức
hành trình xuyên suốt cả tập thơ. Chỉ có hương
thời gian và gió buông lơi tác động mạch cảm xúc sẻ chia theo mỗi chủ đề. Mở
ra cái nhìn đầy thiện cảm: “Nơi kia cũng
giữa đất trời/ Ở đó vẫn có những người mình yêu!”(Chạnh lòng)*. Những người
mình yêu ắt hẳn sẽ hạnh phúc, nhưng hạnh phúc đong đầy vẫn chính là tác giả
chân tình với người thân, họ hàng, bạn bè,... kể cả mọi vật xung quanh như (Phượng
xứ Melb, Bạch đàn,...)* Nhất là tiết trời chuyển mùa từ thu sang đông khi khoảnh
khắc (Đợi vàng chiếc lá, Sắc thu, Thu của Melbourne,...)* cho anh xao xuyến
không nguôi:
“Cuối thu gom nốt lá vàng,
Vùi sâu nỗi nhớ đa đoan
sông hồ.
Suối thu róc rách đôi bờ,
Sau lần tương hội con
đò về đâu.
Gieo neo chi trắng mái
đầu?”
(Bright, màu lá)*
Có phải là gieo neo trắc trở, vất vả mới
vượt qua được. Mà đúng là vậy. Gian nan đủ thử sức người. Bền bỉ, chịu đựng
chính là lòng nhân. Ngẫm cho cùng thì đời người đâu đo bằng tuổi tác. Giá trị
cuộc sống là sự dấn thân, từng trải, chiêm nghiệm luôn được nâng cao và lưu trữ
thể như sự hiển nhiên vốn có trong đời:
“Đò chiều... không ngóng
không mong,
Có qua thì chống chứ
trông chờ gì…
Đò chiều…buông bỏ sân
si,
Tham an thanh thản đường
đi lối về”.
(Đò chiều)*
Tình yêu trong thơ Bạch Xuân Lộc cũng bắt
đầu từ những “đường đi lối về” khi mà
những tứ thơ (Tâm an, Sáng thứ ba, Đi lễ chùa...)* có thể phối hợp nhịp nhàng lớn
lên trong các mối quan hệ. Xuất phát từ tấm lòng kính yêu mẹ đơn côi tuổi già
nhưng tràn đầy năng lượng sống, là chỗ dựa tinh thần cho con nơi phương trời xa
tìm về với quê hương, nguồn cội không xa lắm (Từng bước tới lui, Chỉ là màu tóc
mà thôi,...)* với lời nhắn nhủ:“Về đây em
mộng sum vầy,/ Tình kia dẫu đã như mây vô thường./ Vũng Nồm/ nối kết yêu thương” (Vũng Nồm mùa hạ)*. Về
với gia đình, dẫu lắm lúc biết thời gian nghiệt ngã vô cùng, một sự thật chấp
nhận như khi: “Vậy đó nhớ Me cứ gọi về/ Mặc
dù âm sắc bà chẳng nghe/ Nhưng thôi gọi để như nhắc nhớ/ Ký ức xa xưa lối đi về”(Mẹ
nghe không rõ)*.
Nhắc nhở ký ức xa xưa rồi gần lắm,
nhớ nhung “Được có bữa trưa với Mẹ/ Cơm canh
hạnh phúc thắm tình/ Xưa nay nhà mình vẫn thế.../ Chung tay chén vỡ chén lành”(Bữa
trưa)*. Gìn giữ vẹn nguyên tấm lòng thơm thảo ngọt bùi đùm bọc: “Nhớ ngày giỗ Cha, cả nhà chung tay từ thiện.../
Cứu tế bà con trong mùa biển động khó khăn/... Giúp đỡ nhau cân gạo cọng rau/
Văn hóa cưu mang quý hóa bền lâu!...” (Nhân ngày giỗ cha)*. Trân quý biết
bao nét đẹp văn hóa nghĩa cử phát sinh từ trong gia đình luôn được nhân rộng ra
cộng đồng xã hội.
Với Thức của Bạch Xuân Lộc là
ngày về họp mặt những năm tháng trong nhà trường sư phạm thuở nào. Rồi nén bao
cảm xúc hay tin: “Tiễn biệt Thầy phút cuối
đời/ Có thương, yêu... lắm mấy lời phù du. / Chốn thế gian chút công phu/ Xây nhân
dựng cách ngàn thu mãi còn”(Tiễn
biệt thầy Trần Văn Mẫn). Mất và còn với Thức, đủ bừng tỉnh có khác gì buông
và giữ. Nâng niu một chút xuân thì cái thuở còn Với xuân 2021*:
“Thời gian quấn quýt bên nhau
Tuần trăng chưa đủ thương đau ít nhiều.
Em ơi nắng gió đìu hiu
Vàng lên mấy dãi mây chiều trôi
nhanh”
Thức là bản hợp ca đồng điệu hướng về
tịnh thiền, hoan hỉ: “Quy Nhơn đợi
Ca-li./ Thương nhớ vô định kỳ/ Ca-li. chừng hội ngộ/ Hạnh phúc Quy Nhơn
thì...// Vui niềm vui đoàn tụ/ Vơi đi điều nghĩ suy/ Sau đại dịch CoVid/ Tấm
chân tình khắc ghi!”(Công nghệ yêu thương)*. Tìm về Thức với Bạch Xuân Lộc là
nhận ra sự hiện hữu một Quy Nhơn lưu dấu tâm hồn đầy kỉ niệm khó quên: “Đêm Quy Nhơn khuya /vẫn còn đông người trên
bãi/ Hiu hắt ngọn tây nam/ chưa đủ mát ven bờ/ Ta về đây bên em / tình yêu ấy
chẳng hẹn thề/ Như gặp để gỡ / cái âm thầm giữ hồi ngăn cách!”(Gặp gỡ)*./.
05.07.2023/ Nguyễn Thị Phụng
........
*Tên các bài thơ
trong tập.
